Калі мы падарожнічаем у іншыя краіны, нам цікава пабачыць не толькі знакавыя гістарычныя месцы і незвычайныя архітэктурныя шэдэўры, але таксама адчуць мясцовы каларыт. Пакаштаваць тутэйшыя стравы, даведацца пра народныя традыцыі і пачуць мясцовую мову.
Турысты, якія прыязджаюць у Беларусь, шукаюць тое самае пра нас беларусаў. Шмат хто расчароўваецца, што не чуе беларускай мовы на вуліцах. Вось чаму падчас сваёй экскурсіі па горадзе я імкнуся паказаць месцы, дзе выкарыстоўваецца наша мова.
1. Помнік 1000-годдзя
Стаіць у самым цэнтры Берасця на пешаходнай вуліцы, ніхто не абміне. На ім можна прачытаць кароткую гісторыю горада па-беларуску. З беларускімі турыстамі чытаем разам, так яны раптам усведамляюць, што не забыліся на родную мову. Замежным турыстам чытаю сама легенду пра паходжанне Берасця, каб яны пачулі мілагучнасць нашай мовы. Зрэшты, палякі і ўкраінцы радуюцца, што яны ўсё разумеюць.
2. Вершы на сценах
Дзякуючы кампаніі Дзяніса Рабчука і АРР «Дзедзіч», нядаўна ў Берасці з’явіліся аб’екты, якія таксама можна выкарыстоўваць экскурсаводам. Вершы беларускіх паэтаў (Багдановіч, Бураўкін, Мацяш) размясціліся на сценах дамоў у цэнтры горада. Можна спыніцца і пачытаць з турыстамі. Мінакі, калі бачаць групу людзей, згуртаваных каля нейкага месца, таксама звяртаюць увагу, што ж там такое напісана.
У планах яшчэ 17 новых вершаў, стварэнне якіх вы таксама можаце падтрымаць!
3. Знак «Берасцейская Біблія«
У 2017 годзе каля абласной бібліятэкі ім. Горкага усталявалі знак «Брэсцкая Біблія 1563». Не зважаючы на тое, што сама Біблія была напісана па-польску, гэты аб’ект вяртае нас у часы, калі беларуская мова была дзяржаўнай у ВКЛ, а Берасце было адным з найбуйнешых гарадоў княства, дзе з’явілася першая друкарня.
Арыгінальная кніга 16 стагоддзя вярнулася на радзіму падчас святкавання 1000-годдзя Брэста і зараз знаходзіцца ў музеі гісторыі горада.
4. Мазаікі на заводах
Не сакрэт, што некаторыя турысты цікавяцца савецкай спадчынай Беларусі. Такім гасцям варта паказаць буйныя мазаікі на фасадах будынкаў электрамеханічнага завода па вул. Маскоўскай. Адзін з трох сюжэтаў адлюстроўвае беларускую культуру часоў СССР. Пакуль турысты будуць захапляцца мастацкім складнікам мазаік, яны дадаткова паслухаюць пра Скарыну, Купалу і Коласа, Каліноўскага і Багушэвіча, які дарэчы заклікаў нас «Не пакідайце ж мовы нашай беларускай, каб не ўмёрлі».
5. Стрыт-арт на Янкі Купалы
Цікавай была ініцыятыва са стрыт-артам «партрэт паэта і цытата з ягонага верша». Максіма Багдановіча на вул. Маякоўскага, на жаль, ужо не стала, а Янка Купала са сваім «Не шукай ты шчасця долі на чужым далёкім полі» дагэтуль застаецца актуальным. Малявала на беларускую тэму дызайнерка Ганна Яцкевіч.
6. Грунвальд у парку
У парк культуры і адпачынку падчас экскурсіі мы не завітваем, але я рэкамендую турыстам гэтае месца для вольнага часу (у цёплы перыяд). Можа, вы таксама звярталі ўвагу на драўляныя скульптуры ўздоўж сцежак. Яны звязаныя з беларускімі народнымі казкамі. Але ёсць тут і кампазіцыя з некалькіх фігур, прысвечаная Грунвальдскай бітве з рыцарамі-крыжакамі ў 1410 годзе.
7. Мова на Набярэжнай
Пасля рэканструкцыі Набярэжная ў Берасці стала выглядаць больш прывабнай як для мясцовых, так і для турыстаў. Тут можна здзейсніць водны шпацыр на цеплаходзе, кацеры ці катамаране, можна паразглядаць фігуркі на сонечным гадзінніку. Ёсць дзіцячая пляцоўка і кавярні. Я лічу, што гэта будзе добрым месцам для новага арт-аб’екту «Мова», які з’явіцца ў красавіку. Гэта арт-інсталяцыя з’яўляецца часткай новага праекта кампаніі А1 і ініцыятывы «Веліч роднай мовы». Спадзяюся, прысеўшы на такую лаўку з набора родных літар, кожны ўзгадае некалькі словаў па-беларуску.
Хацелася б, каб такіх натхняльных беларускамоўных аб’ектаў у Берасці станавілася болей. А там глядзіш – і пачуем беларускую мову на вуліцах, і турысты ўжо без сумневаў будуць разумець, што знаходзяцца зараз у краіне Беларусь.
